vlinder

Vlinders komen op verschillende manieren de winter door. Sommigen trekken weg naar warmere oorden, andere overwinteren in Nederland als eitje, pop of rups. De kleine vos, de dagpauwoog, de gehakkelde aurelia en de citroenvlinder brengen de winter door als vlinder.

De citroenvlinder gaat ergens aan een blad of een takje hangen, de gehakkelde aurelia zoekt beschutting tussen blad en plantenresten en dagpauwoog en kleine vos (foto) zoeken beschutte plekjes op zoals holle bomen, schuren, kelders, maar ook zolders en boekenkasten. Vind je deze vlinders binnen, dan is het belangrijk ze snel buiten te zetten. Door de warmte ontwaken ze uit hun winterslaap en dat kost ze teveel energie. Dat overleven ze niet.

Lees meer over vlinders in de winter.

Je kunt nu alvast een vlinderkastje maken voor de vlinders die beschutting zoeken tijdens de winter.

Zo doe je dat:

Koop een tuinplank van 16 cm breed en 1,5 – 2 cm dik. Je kunt hiervoor geïmpregneerd tuinhout gebruiken. De lengte die je in totaal nodig hebt is 174,5 cm. Deze kast heeft een puntdak en vier vlieggaten.

Zaag van de plank de voor- en achterkant, elk 16 x 33 cm groot.

Teken vanuit het midden van de bovenkant een lijn onder een hoek van 45 graden naar beide zijkanten, zodat je uitkomt op 25 cm hoogte. Zaag deze vorm uit op beide plankjes. Aan de achterwand kun je wat schors vastspijkeren waaraan de vlinder gemakkelijk kan hangen.

Zo maak je de vlieggaten:

De vlieggaten maak je alleen aan de voorzijde, in één plankje dus.

Trek voor het maken van de vlieggaten een hulplijn die de plank in de lengte in twee helften verdeelt. Markeer de lijn ter hoogte van 4 cm, 13 cm, 17 cm en 26 cm (vanaf onderzijde). Tussen de markeringen ter hoogte van 4 cm en 13 cm komen twee vlieggaten van elk 1 cm breed. Eén links en één rechts van de hulplijn met 5 cm tussenruimte. Tussen de markeringen ter hoogte van 17 cm en 26 cm komen de twee andere vlieggaten.

Boor een gat voor de vlieggaten en zaag ze daarna met een decoupeerzaag uit. Je kunt hiervoor ook een bovenfreesmachine gebruiken als die voorhanden is. Werk de gaten af met houtvijl en/of schuurpapier.

De gaten zitten bij voorkeur dwars op de ‘draad’ (=vezelrichting). Zo ontstaan er minder snel scheuren in het hout die de gangen onbruikbaar maken. In voldoende uitgewerkt, hard en gedroogd hout kan dat ook ‘kops’ (=in de vezelrichting) zijn.

Zo maak je de zijkanten:

Zaag een stuk van de grote plank van 16 x 51,5 cm.

Zet een streep ter hoogte van 26,5 cm en zaag de plank in verstek (hoek 45 graden) in de breedte door, zodat je twee gelijke delen krijgt.

De schuine bovenrand is nodig, zodat het schuine dak er later op past.

Maak het dak:

De dakdelen zijn elk 16 x 22 cm.

Zaag de zijkant van beide delen aan één zijde in verstek (hoek 45 graden) zodat ze mooi als puntdak op elkaar aansluiten. De andere zijde van elk stuk mag recht zijn. Omdat je de bovenkant van de zijwanden al schuin hebt afgezaagd, passe de rechte plankje er mooi op.

De bodem is 16 x 13 cm, hier mag alles recht worden doorgezaagd, dus met een hoek van 90 graden. De bodem valt tussen de vier zijwanden. op de bodem leg je wat gedroogd mos of bladeren.

De losse delen in elkaar zetten:

Zet de losse delen met lijm en/of RVS schroeven in elkaar. Kies je voor lijm (bij het dak heeft dat voorkeur) gebruik dan (verstek-)lijmklemmen om de delen goed vast te krijgen. Laat het dak aan de voorkant 3 cm oversteken.

Het dak bedek je het liefste met waterdicht materiaal (metaal, plastic, rubber) zodat geen regenwater nar binnen stroomt. Vlinders zitten graag droog en zo gaat ook het hout langer mee.

Wil je de kast nog kunnen openmaken om deze schoon te maken in het voorjaar, maak dan aan één kant twee scharniertjes. De ene kant ervan schroef je vast aan de zijwand. De andere helft van de scharniertjes bevestig je aan het dak. Aan de andere zijde maak je een windhaak die precies in het oogje past dat je in het dak draait.

In onderstaande Engelstalige video zie je hoe een prefab vlinderhuisje wordt gemaakt voor Vaderdag (door vader zelf). Hij gebruikt heel handig gereedschap, maar je kunt de gaten ook uitzagen met een figuurzaag.