Giftige planten en besjes

Meisje ruikt aan narcis in de zintuigentuin

In deze les vind je een lijst van giftige planten – veelal sierbeplanting- die je misschien zelf niet direct in je moestuin plaatst, maar die mogelijk al in je moestuin of de nabije omgeving aanwezig is. Kleine kinderen stoppen van alles in hun mond en zijn veel gevoeliger voor gif dan wij. Check de lijst (met foto’s) en je moestuin en omgeving en verwijder zo nodig giftige beplanting.

Kleine kinderen zijn ze in de onderzoek- en experimenteerleeftijd waarbij ze van alles in hun mond steken. Ze hebben eerder last van een kleine hoeveelheid gif dan volwassenen. Planten met giftige, rode besjes zijn erg aantrekkelijk voor kleintjes. Koop deze daarom niet als ze niet eetbaar zijn. Zorg er ook voor dat je kind niet in de buurt van giftige planten kan komen. Leer ze daarnaast zo vroeg mogelijk dat ze niet zomaar van planten mogen eten.

Een plant is giftig wanneer een mens of dier na het eten van die plant vergiftigingsverschijnselen krijg: braken, verlamming, vertraagde ademhaling en hartslag, slaperigheid, diarree zijn een paar symptomen. Ook planten die na aanraking ontstekingen of andere huidaandoeningen veroorzaken, worden als giftig beschouwd. Hierbij geldt dat de vergiftigingsverschijnselen al moeten optreden na het binnenkrijgen van een kleine hoeveelheid van de plant.

Voorkomen is beter dan genezen. Mocht je zelf in de tuin met deze planten werken of moet je onderstaande planten aanraken, trek dan handschoenen aan en zet een mondkapje op. Zorg ervoor dat je niets van de plant op je huid of binnen krijgt. De eerste 9 planten die hier onderstaan vermeld zijn het meest gevaarlijk.

1. Hulst

20 bessen van hulst zijn al dodelijk voor kinderen
  • Giftig: bessen, blad bij inname (20 bessen kunnen voor kinderen dodelijk zijn)
  • Bloeiperiode: mei-december
  • Symptomen: braken, buikloop, slaperigheid.

2. Doornappel

  • Gif: alle delen bij inname (zaden zijn zeer gevaarlijk: 15 zaadjes kunnen voor een kind dodelijk zijn)
  • Bloeiperiode: juni-september
  • Symptomen: pupilverwijding, droge mond en keel, dorst, rode warme huid, hoge koorts, algemene opwinding overgaand naar ongevoeligheid, vertraagde ademhaling en hartslag.

3. Gevlekte aaronskelk

  • Gif: alle delen bij inname (enkele bessen kunnen voor een kind al dodelijk zijn) alle delen bij aanraking
  • Bloeiperiode: april-mei
  • Symptomen: maag, darmontsteking, buikloop, pijn in mond en keel, kramp huidontsteking.

4. Gouden regen

  • Gif: alle delen (vooral wortels, bast en zaad) bij inname (acht zaden kunnen reeds dodelijk zijn)
  • Bloeiperiode: mei-juni
  • Symptomen: braken, brandend gevoel in mond en keel, buikloop, opwinding overgaand naar verlamming.

5. Narcis

Meisje ruikt aan narcis in de zintuigentuin
  • Gif: Bollen, stelen, bloem
  • Bloeiperiode: februari-juni
  • Symptomen: braken, buikpijn en diarree

6. Nerium oleander

  • Gif: alle delen bij inname, één blad kan voor een kind dodelijk zijn
  • Bloeiperiode: juli-augustus
  • Symptomen: maag, darmontsteking, braken, buikloop, hartzwakte.

7. Peperboompje

  • Gif: alle delen (vooral de bessen, een tiental bessen kan dodelijk zijn) sap van de bast bij aanraking
  • Bloeiperiode: maart-april
  • Symptomen: brandend gevoel in mond, keel, maag, kolieken, buikloop, blaren.

8. Taxus (venijnboom)

  • Gif: blad, schors, zaad (enkele bessen zijn voor een kind levensgevaarlijk) bij inname sap van de bast bij aanraking.
  • Bloeiperiode: maart-april
  • Symptomen: maag-, darmontsteking, duizeligheid, verwijding van de pupillen, spiersamentrekkingen, purperen huidvlekken, onregelmatige polsslag.

9. Wolfskers

  • Gif: alle delen (vooral de bessen) Het eten van drie bessen kan dodelijk zijn voor een kind. Voor een volwassene zijn tien tot twaalf bessen vaak fataal.
  • Bloeiperiode: juni-augustus
  • Symptomen: pupilverwijding, droge mond en keel, dorst, warme droge huid, hoge koorts, opwinding overgaand naar ongevoeligheid, vertraagde ademhaling en hartslag.

10. Wonderboom (ricinusboom)

  • Gif: alle delen (vooral zaad en wortels) bij inname, 1-3 gekauwde zaden kunnen voor een
    kind dodelijk zijn.
  • Bloeiperiode: april-mei
  • Symptomen: brandend gevoel in mond en keel, buikloop, darmkrampen, nieraandoeningen.

11. Gevlekte scheerling

  • Gif: alle delen
  • Bloeiperiode: juni-oktober
  • Symptomen: Eén van de giftigste planten ter wereld. Veel te vinden in wegbermen. Veroorzaakt verlammingen en uitval organen.

12. Anemoon (anemone)

  • Gif: blad, sap bij inname vers sap bij aanraking
  • Bloeiperiode: maart-oktober (afhankelijk van de soort)
  • Symptomen: braken, branderig gevoel in mond en keel, darmklachten, buikloop

12. Azalea

  • Gif: blad, bloem bij inname
  • Bloeiperiode: februari-juli
  • Symptomen: speekselvloed, tranen, neusslijmvlies-ontsteking, braken, vertraagde hartwerking.

13. Azijnboom (fluweelboom)

  • Gif: blad en vrucht bij inname sap bij aanraking
  • Bloeiperiode: juni-juli
  • Symptomen: buikloop, darmstoornissen, huidirritaties, jeuk

14. Blauwe regen (wisteria)

  • Gif: tak, peul, zaden bij inname, sap
  • Bloeiperiode: mei
  • Symptomen: braken, buikloop. Irritatie ogen (sap)

15. Boterbloem (ranonkel, meerdere soorten)

  • Gif: sap bij inname en aanraking
  • Bloeiperiode: juni – september
  • Symptomen: maag- darmontsteking, zenuwaandoening.

16. Brem (meerdere soorten)

Alle delen van bren veroorzaken bij inname opwinding overgaand in vertraagde hartwerking
  • Gif: alle delen bij inname
  • Bloeiperiode: mei-oktober (afhankelijk van de soort)
  • Symptomen: opwinding overgaand in vertraagde hartwerking.

17. Clematis (bosrank, meerdere soorten)

  • Gif: alle delen bij inname sap bij aanraking
  • Bloeiperiode: juli-oktober (afhankelijk van de soort)
  • Symptomen: prikkeling van de slijmvliezen, maag- darmontstekingen blaren.

18. Cotoneaster (meerdere soorten)

  • Gif: zaad, blad, wortels bij inname
  • Bloeiperiode: mei-juni
  • Symptomen: maag, darmstoornissen.

19. Hortensia

  • Gif: Gehele plant
  • Bloeiperiode: juli-september
  • Symptomen: Bevat cyanide. Braken, diarree en problemen met de bloedsomloop en dodelijk (bij grote hoeveelheden).

20. Hyacint

  • Gif: alle delen (vooral bollen, zaad) bij inname bollen bij veelvuldige aanraking
  • Bloeiperiode: april-mei
  • Symptomen: braken, buikloop jeuk.

21. Kerstroos (nieskruid, meerdere soorten)

  • Gif: alle delen bij inname
  • Bloeiperiode: november-februari (afhankelijk van de soort)
  • Symptomen: branderig gevoel in mond en keel, braken, maagpijn, buikloop, hartverzwakking.

22. Klimop

Op de bloemen van klimop komen veel soorten insecten af
  • Gif: bessen en blad bij inname
  • Bloeiperiode: september-december (afhankelijk van de soort)
  • Symptomen: braken, buikloop, koorts, stuipen, sufheid, coma, huiduitslag.

23. Laurierkers

  • Gif: alle delen bij inname
  • Bloeiperiode: mei
  • Symptomen: opwinding, samentrekkingen, ademhalingsstoornissen.

Lis (Iris, verschillende soorten)

Blad en wortel van de lis, ook wel iris, zijn giftig.
  • Gif: blad, wortel bij inname
  • Bloeiperiode: mei-jul
  • Symptomen: maag, darmontsteking, buikloop.

Lupine (verschillende soorten)

  • Gif: alle delen (vooral de zaden) bij inname
  • Bloeiperiode: juni-september
  • Symptomen: opwekkend overgaand in verlamming van het centraal zenuwstelsel.

Maretak (mistel, vogellijm)

Hoe romantisch ook, blad en bessen van de maretak zijn giftig bij inname
  • Gif: blad en bessen bij inname
  • Bloeiperiode: maart-mei
  • Symptomen: maag, darmontsteking, buikloop, darmkrampen.

Paardenkastanje

  • Gif: zaden, schors, blad bij inname
  • Bloeiperiode: mei-juni
  • Symptomen: braken, buikloop, dorst, rood gelaat, angst en onrust.

Reuzenberenklauw

  • Gif: sap bij aanraking
  • Bloeiperiode: juli-september
  • Symptomen: rode huidvlekken, blaren.

Rododendron (meerdere soorten)

Blad en bloem opeten van de rhodondrendron kan vertraagde hartslag en braken veroorzaken
  • Gif: blad en bloem bij inname
  • Bloeiperiode: februari-juli
  • Symptomen: speekselvloed, tranen, neus-slijmvliesontsteking, braken, vertraagde hartslag.

Salomons-zegel (meerdere soorten)

  • Gif: bessen bij inname
  • Bloeiperiode: mei-juni
  • Symptomen: braken, maag, darmontstekingen, buikloop.

Sneeuwbes (Kamperfoeliefamilie Caprifoliaceae)

  • Gif: bessen bij inname
  • Bloeiperiode: juli-augustus
  • Symptomen: slijmvliesontsteking, braken, buikloop, bewusteloosheid.

Wilde liguster

  • Gif: bessen, blad en bast bij inname sap bij aanraking
  • Bloeiperiode: juni-juli
  • Symptomen: braken, buikloop, stuipen, bloedsomloopstoornissen huidirritaties.

Wildemanskruid

  • Gif: blad en sap bij inname sap bij aanraking
  • Bloeiperiode: maart-mei
  • Symptomen: maag, darmontsteking, opwekkend overgaand in verlamming.

Witte acacia (Gewone robinia)

  • Gif: alle delen (vooral de bast) bij inname
  • Bloeiperiode: juni-juli
  • Symptomen: kramp, slaperigheid, braken.

Wolfsmelk (meerdere soorten)

  • Gif: zaden en melksap van alle delen bij inname melksap bij aanraking
  • Bloeiperiode: juni-juli
  • Symptomen: braken, maag, darmstoornissen, buikloop, krampen geëtste huid, blaren, oogbeschadiging.

Zomerklokje (Narcissenfamilie Amaryllidaceae)

  • Gif: alle delen bij inname melksap bij aanraking
  • Bloeiperiode: april-juni
  • Symptomen: buikloop, braken.

Gif: alle delen (vooral onrijpe bessen) bij inname

Zwarte nachtschade

  • Bloeiperiode: juni-oktober
  • Symptomen: huiduitslag, braken, buikloop, verlamming.

Blauwe Monnikskap

  • Gif: alle delen bij inname alle delen bij aanraking
  • Bloeiperiode: juni-augustus
  • Symptomen: prikkeling, maagpijn, braken, buikloop, gevoelloosheid,hartverzwakking huidontsteking, prikkeling.

Herfsttijloos (Leliefamilie Leliaceae)

  • Gif: alle delen bij inname
  • Bloeiperiode: augustus-november
  • Symptomen: brandend gevoel in mond, keel, maag, speekselvloed, braken, darmkramp, buikloop, dorst.

Kardinaalsmuts

  • Gif: zaad, blad, bast bij inname
  • Bloeiperiode: mei
  • Symptomen: braken, buikkramp, buikloop, sufheid.

Lelietje-der-dalen (Meiklokje)

  • Gif: alle delen bij inname (ook het water in de vaas waarin meiklokjes staan)
  • Bloeiperiode: mei-juni
  • Symptomen: duizeligheid, braken, misselijkheid, buikloop, hartstoornissen.

Palmboompje

  • Gif: alle delen bij inname sap bij aanraking
  • Bloeiperiode: (afhankelijk van het klimaat)
  • Symptomen: kolieken, buikloop, braken, huidontsteking.

Papaver (Slaapbol, Maankop, Blauwmaanzaad, Klaproos – meerdere soorten)

  • Gif: alle delen
  • Bloeiperiode: juni-augustus
  • Symptomen: rood gezicht, vernauwde pupillen, moeilijke ademhaling, verzwakte hartwerking.

Thuja (Levensboom)

  • Gif: alle delen (vooral de bladeren) bij inname
  • Bloeiperiode: maart-mei
  • Symptomen: maag, darmstoornissen, kramp.

Vingerhoedskruid

  • Gif: alle delen (vooral bladeren en zaden) bij inname
  • Bloeiperiode: mei-oktober
  • Symptomen: maag, darmontsteking, braken, buikloop, hartstoornissen.

Zevenboom

  • Gif: alle delen bij inname
  • Bloeiperiode: maart-mei
  • Symptomen: braken, maag-, darmontsteking, buikloop.

Aconitum napellus (monnikskap)

  • Gif: Alle delen van de plant zeer giftig. (giftige stoffen: aconitine en andere alkaloide)
  • Symptomen: Misselijkheid, braken, speekselvloed, zweten, koude gevoel, diarree, gevoelloosheid, coma.

Aesculus hippocastanum (paardenkastanje)

  • Gif: Kastanjes, schors en blad. (giftige stoffen: saponine, glycoside)
  • Symptomen: Opwinding, koorts, verwardheid, buikpijn, braken.

Anemone nemorosa

  • Gif: Alle delen van de plant. (giftige stoffen: saponinen)
  • Symptomen: Irritatie van de huid, braken, diarree.

Atropa Belladonna (wolfskers)

  • Gif: Alle delen van de plant, vooral de zoetsmakende bessen, sterk giftig. (giftige stoffen: L-hyoscyamine, atropine, en andere alkaloide)
  • Symptomen: Rode huid, opgezette hals, droge slijmvliezen, koorts, verwijding van pupillen, opwinding.

Caltha Palustris (dotterbloem)

  • Gif: Alle delen van de plant zwak giftig (giftige stoffen: saponinen en alkaloiden)
  • Symptomen: Braken, diarree, duizeligheid, mogelijke nierschade.

Cicuta Virosa (waterscheerling)

  • Gif: Alle delen van de plant. (giftige stoffen: cicutoxine)
  • Symptomen: Branderig gevoel mond en keel, buikpijn, misselijkheid, hartkloppingen, duizeligheid en coma.

Colchicum autumnale

  • Gif: Alle delen van de plant zeer giftig. (giftige stoffen: colchicine en verwante alkaloiden)
  • Symptomen: Branderige mond en keel, misselijk, braken, verlamming van de ademhalingsspieren.

Convallaria majalis (lelietje van dalen)

  • Gif: Alle delen van de plant. (giftige stoffen: Hartglycosiden, saponinen)
  • Symptomen: Misselijkheid, braken, diarree, stoornissen van hartritme, collaps.

Cytisus scoparius (bezembrem)

  • Gif: Zaden, bladeren en jonge twijgen (giftige stoffen: leguminosen-alkaloiden)
  • Symptomen: Buikkramp, braken, misselijk, stoornissen hart en bloedsomloop, bewusteloosheid, krampen.

Daphne mezereum (peperboompje)

  • Gif: Alle delen van de plant, vooral bessen. (giftige stoffen: Mezereine,dafnine.)
  • Symptomen: Bijtende inwerking op de mond, keel en slokdarm, braken, diarree, stoornissen van de bloedsomloop, krampen.

Delphinium (ridderspoor)

  • Gif: Alle delen van de plant vooral de zaden sterk giftig. (giftige stoffen: alkoloiden zoals delfine en ajacine)
  • Symptomen: Branderig gevoel van de mond, lippen en tong gevolgd door gevoelloosheid en tintelingen.

Dieffenbachia

  • Gif: Alle delen van de plant. (giftige stoffen: calcium-oxalaatkristallen)
  • Symptomen: Zeer pijnlijke irritatie van de slijmvliezen, opgezwollen tong, lippen en verhemelte.

Fotocredits:
Doornappel door Rudolphous, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Dornappel zaadjes door Rasbak, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Blad gevlekte aaronskelk door HMMuller, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Bloem gevlekte aaronskelk door I, Paul Henderson, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Peperboompje door Dr Mary Gillham Archive Project, onder CC-licentie
Wolfskers door OpenStax College, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons
Gevlekte scheerling door Аимаина хикари, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Gevlekte scheerling stengel door Emmanuel Stratmains, CC BY-SA 2.0 FR, via Wikimedia Commons
Azalea door そらみみ, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Conoeaster door Manuel m.v., CC-licentie
Hyacint door Esther Westerveld, CC-licentie
Kerstroos door Wildfeuer, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Laurierkers in bloei door Teunie, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Laurierkers met bessen door Teunie, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Reuzenberenklauw door GerardM at nl.wikipedia, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Salomonszegel bloemen door MJ Klaver from Midden-Drenthe, The Netherlands, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons
Gewone salomonszegel bessen door Fritz Geller-Grimm, CC BY-SA 2.5, via Wikimedia Commons