materialen

De grootste investering is misschien wel het gereedschap dat je nodig hebt in de moestuin. Kijk of je het samen met anderen kunt gebruiken.

Kies in elk geval niet voor goedkoop. Want dat gaat vaak snel kapot en is dus duurkoop. Voor een goede spade ben je zo 60 euro kwijt. En let op de lengte van de steel, die bepaalt of je rugpijn krijgt of niet. Als je tuin op kleigrond ligt, heb je ander materiaal nodig dan iemand met een moestuin op zandgrond, n.l. kleiner. Goed gereedschap is het halve werk!

Voor kinderen is er speciaal kindergereedschap te koop dat minder zwaar is en ze beter kunnen vasthouden. Bezuinig ook hierbij niet op het materiaal goedkoop is duurkoop. en met slecht gereedschap is moestuinieren veel minder leuk!

Materiaal financieren

Scholen en kinderopvangcentra (en andere instituten) kunnen kijken of ze het gereedschap en andere materialen voor de moestuin misschien van fondsen en sponsoren kunnen krijgen.

Er bestaan diverse subsidies voor het vergroenen van ruimtes rond kinderopvang (moestuintjes vallen daar ook onder), zoals die van Jong Leren Eten die je misschien ook wel aanvraagt voor deze cursus. Maar dat is niet de enige mogelijkheid. Er zijn ook provinciale stimuleringssubsidies. Vraag ernaar bij de provincie.

Soms kan de gemeente bijdragen in geld of in natura (bomen, onderhoud). Dan zijn er ook nog allerlei fondsen die je kunt vinden via Vermogensfondsen.startpagina.nl, Lokalefondsen.nl en het Fondsenboek. En al eens gedacht aan crowdfunding? Een handig crowdfundingplatform is bijvoorbeeld Voorjebuurt.nl.

Ten slotte kun je bedrijven vragen te sponsoren met geld of in natura (gereedschap). Of een sponsoractie met de kinderen organiseren zoals een voorjaarsmarkt of sponsorloop

Je ziet, wie een beetje creatief is en het lef heeft rond te vragen, kan ver komen.

De gereedschappen

Spade

Om te spitten en te planten. Er zijn voor spaden stelen met een glasfiber kern te koop. Scheelt slechts een paar euro met een gewone houten stellen, maat ze zijn veel sterker. Zware grond? Neem dan een spade met een wat kleiner blad.

Spitriek

Gereedschap met drie brede, platte tanden, ideaal voor zware grond. Gaat er beter doorheen dan de dichte blad van een spade. Hiermee kun je zandgrond verluchten en de composthoop omzetten.

Woelvork

Die gebruik je om zware grond te verluchten, dat is niet nodig op zandgrond. Er bestaan brede woelvorken met vier of vijf tanden en smalle woelvorken met minder tanden. De eerste werkt sneller, maar op zware grond is de smalle woelvork beter te hanteren.

De woelvork kun je gebruiken als alternatief voor spitten. De vork is zo ontworpen dat hij de grond breekt en los maakt zonder hem te keren. Zo wordt de bovenste vruchtbare laag aarde niet ondergewerkt en blijft de onderliggende grond toch luchtig. Hiermee voorkom je tevens dat ‘slapende’ onkruidzaden uit de diepere grondlagen aan de oppervlakte komen en gaan ontkiemen. Dat scheelt veel onkruid.

Hark

Gereedschap om grof materiaal als gemaaid gras en gevallen bladeren bijeen te harken, kluiten fijner te maken en om een deel van de tuin dat al grof geëgaliseerd is fijner te egaliseren.

Schoffel

Om het onkruid af te steken. Werk altijd van je af! Sommige stelen hebben een handvat aan het eind. Het is even wennen misschien, maar het werkt uiteindelijke een stuk prettiger en voorkomt een hoop blaren,

Hak

De naam zegt het al, die is om onkruid weg te hakken of om de grond los te maken, zodat licht, lucht en water zich met de grond kunnen mengen. Hiermee werk je naar je toe. Terwijl een schoffel goed werkt op lichte grond, werkt een hak goed op zware grond. Hoe breder de hak of schoffel, hoe zwaarder hij werkt.

Cultivator

Dit wordt ook wel drietand genoemd. Hoewel sommige vijf tanden hebben. Daarmee is het wat zwaarder werken dan met een drietand. Het is bedoeld om te grond oppervlakkig mee los te maken, net als een hark, of om onkruid weg te hakken. De cultivator gaat wat dieper de grond in, maar met de hark kun je kluitjes wat beter fijn maken.

Harken en cultivators hebben geen platte tanden, maar aan voor- én achterzijde geslepen tanden, die de grond “doorsnijden”.

Mesthaak

Dit is een variant op de mestvork. Hij heeft drie of vier scherpe tanden, deze zijn aan de basis veel sterk gebogen in soms wel 90°. Het metalen gereedschap is bevestigd aan een lange houten steel. Je kunt hier goed graspollen mee loswrikken.

Kruiwagen

Een kruiwagen lijkt een overbodige investering. Toch is hij erg handig voor allerlei zaken. Je kunt ermee:

Oogst vervoeren;
mest naar de tuin rijden;
groenafval naar de composthoop brengen;
emmertjes bakjes en andere voorwerpen vervoeren;
kinderen mee naar de tuin rijden.

Je kunt kruiwagens kopen met een metalen of kunststof bak. Soms moet je ze zelf in elkaar zetten, maar dat is minder moeilijk dan het lijkt. Er kan meestal 80 liter in. Een kruiwagen vol zand of aarde weegt dan al gauw 120 kg! Niet vullen tot de rand dus anders wordt hij al gauw te zwaar.

Wil je niet steeds een lekke band, kies dan voor een massieve band. Het is iets zwaarder rijden en een massieve band is vijf keer zo duur als een luchtband, maar het scheelt een hoop tijd aan plakken.

Er bestaan opvouwbare kruiwagens met twee wielen, maar die zijn niet heel handig. Laat je de kruiwagen buiten staan? Boor dan een paar gaten in de onderkant zodat regenwater kan weglopen.

Plantschepje

Hiermee kun je handig plantgaten maken. Neem liever een wat duurder schepje. De goedkopere buigen al snel om, zeker in zwaardere grond.

Schrepel

Nee, deze lijkt niet op een lepel. Het is een harkje met een korte steel waarmee je heel precies tussen de planten kunt werken. Op je knieën of voorovergebogen, dat wel.

Heb je snel last van je rug? Wissel licht en zwaar werk dan af en neem regelmatig pauze. Koop wat lichter gereedschap.

Krabber

Als je biologisch tuiniert, gebruik je natuurlijk geen herbiciden (chemische middeltjes tegen onkruid). Een krabber waarmee je onkruid uit de grond of tussen de tegels uit peutert is een handig hulpmiddel. Je kunt er ook de grond mee gelijk trekken.

Grondklauw

Deze een drietandige vork met kromme tanden maakt het wieden van onkruid minder zwaar. De vork rukt het onkruid los waardoor je het alleen nog maar hoeft weg te harken. Hoe hebben we ooit onkruid gewied zonder grondklauw? 😉

Knielkussen

Als je last hebt van je knieën dan is een knielkussen handig. Het is gemaakt van kunststof, dik en luchtig en kost slechts een paar euro.
Snoei- en takkenschaar

Heb je fruit in de moestuin, dan is een snoeischaar onontbeerlijk. Worden de bomen en struiken ouder dan is een takenschaar ook erg handig. terwijl de meeste gereedschappen geschikt zijn voor rechts- en linkshandigen, is de snoeischaar er in twee uitvoeringen, voor recht en links. Een goede snoeischaar is niet per se duur. Kijk in de betere tuincentra welke goed in de hand ligt.

Pootlijntje

Dat maak je zelf door tussen twee stokken van ongeveer 40 cm lang een lang touw vast te maken. Je gebruikt het als je in een rechte lijn wilt zaaien. Als je klaar bent, rol je het op en berg je het weg voor de volgende zaaironde. Zaaien in een strakke rij heeft voordelen. Alles wat erbuiten groeit, heb je niet gezaaid en is dus onkruid.

Pootstok

Kleine zaailingen van bijvoorbeeld kolen of bloembollen moet je op de juiste diepte planten. Een pootstok met een afgedrukte schaalverdeling kan je daarbij helpen.

Regenton

Kun je neerslag opvangen van het dak van een kas, schuurtje of afdak, dan is een regenton een slim idee. Je kunt ze kopen met onderstel – zodat je er een emmer onder kunt zetten – maar dat zakt vaak door onder het gewicht van ton en water. Beter is een ton op wat egels te zetten, zo hoog dat de emmer eronder past.

Gieter

In een grote gieter gaat meestal 10 liter, maar dat weegt dan inclusief gieter 11 kilo. Vind je dat te zwaar, koop dan een kleinere gieter. Daarmee moet je dan wel weer vaker heen en weer lopen. Een kleine gieter met broes is handig voor je zaailingen en aangeplant goed.

Overig gereedschap

Er zijn altijd wel wat klusjes op de tuin waarvoor je een hamer of nijptang nodig hebt. En misschien heb je zelf nog ideeën? Een schaar? Emmers?

Laarzen en buitenkleding

Als je buiten werkt, is het prettig als je het niet koud krijgt. Met kleding die je droog houdt en comfortabele, waterdichte en warme laarzen hebben kinderen en jijzelf veel meer plezier in de moestuin. Ik vind zelf de webshop van Chick-a-dees.nl erg leuke en goede kleding hebben.

Onderhoud van gereedschap

Gereedschap komt in contact met planten en vochtige grond. Het gaat dus gemakkelijk roesten. Goed onderhouden gereedschap gaat langer mee. Borstel na gebruik altijd de grond van het gereedschap en bewaar het op een droge plaats.

Als je het gereedschap voor een langere periode opbergt, zoals tijdens de winter, verwijder je met een borsteltje alle grond en plantenresten. Daarna kun je het gereedschap invetten met olie. Gebruik daarvoor een oude verfkwast. Bot gereedschap kun je als je het gereedschap weer tevoorschijn haalt scherper maken met behulp van een haakse slijper.

Opbergen gereedschap

Er bestaan haken waarmee je het gereedschap netjes kunt ophangen, maar je kunt het ook in een hoekje van de schuur wegzetten. Als je er maar niet over struikelt!