Koken met kweepeer
Kweeperen zijn keihard en zuur. Zo direct van de boom zijn ze niet te eten. Je moet de vruchten koken of stoven.
Je kunt er dan jam, gelei of chutney van maken. Of de gegaarde kweeperen gebruiken in dessert of gebak. Met kweepeer kun je veel kanten op, in sommige landen maken ze met deze vruchten zelfs thee, wijn en likeur. In deze les vind je een paar van heerlijke recepten met deze vergeten vrucht. En hoewel je kweepeer ook erg goed kunt combineren met vlees, is hier gekozen voor extreem zoete recepten. Genieten voor de kinderen 😉
Jam van kweepeer
Was de kweeperen, snijd ze in stukjes en verwijder de klokhuizen
Doe hier 1 geschilde en in stukken gesneden sinaasappel per kilo kweepeer bij.
Kook de vruchten in een centimeter water totdat ze zacht zijn. Naarmate je minder water gebruikt, wordt de vruchtenmoes dikker. Pas op voor aanbranden, kook op een laag vuurtje en roer regelmatig door.
Doe de stukjes in een blender of draai door een zeef.
Voeg volgens de gebruiksaanwijzing geleisuiker toe (bij het recept voor pruimenjam kun je lezen hoe je zelf pectine maakt en stevia toevoegt).
Verwijder het schuim dat op de jam drijft.
Vul met de nog warme jam schone, met heet water (tegen het barsten) omgespoelde potten. Zet de potten op een krant of doek in plaats van het koude aanrecht om barsten te voorkomen.
Je kunt nadat je de vruchten hebt gezeefd voordat je de jam laat opkoken samen met de geleisuiker ook een paar eetlepels boerenjongens toevoegen voor een andere smaak.
Kweepeercompôte
Compote is vaak dunner dan jam, het is een soort moes. Er wordt geen pectine aan toegevoegd. Nu zit in kweepeer veel pectine, dus zul je het verschil minder merken. In compôte zitten wel vaak voelbaar stukjes fruit, in een moes vaak niet.
Wat heb je nodig?
- 1 kilo kweeperen met schil en goed schoongemaakt
- 75 gr rozijnen
- 400 gr suiker
- 1 tl kardemon
- Sap van een 1 limoen
- 1 kaneelstokje
- 2 kruidnagels
- 50 ml gembersiroop
- 1 tl geschaafde gember
Hoe maak je kweepeercompôte?
Snijd de gewassen kweeperen in vieren, snijd het klokhuis eruit en snijd de partjes in kleine blokjes.
Doe de kweepeerblokjes in een pan nèt onder water met het sap van 1 limoen.
Voeg de kruidnagels en het kaneelstokje toe en breng het geheel aan de kook. Laat de compôte een half uurtje pruttelen.
Voeg dan de overige ingrediënten toe en laat op een zacht vuur verder koken, roer de compôte regelmatig even om.
Zodra er een dikke brij ontstaat, heeft de compote lang genoeg gekookt. Proef even en breng eventueel verder op smaak met nog wat gember, honing of suiker. Haal het kaneelstokje eruit en vul schone, met heet water voorgespoelde jampotjes tot de rand met de hete compôte. Zet de potjes met deksel op zijn kop op een theedoek of krant. Op een koud aanrecht kunnen de potjes barsten.
Ongeopend is de compôte een paar maanden houdbaar zolang je deze op een koele plek bewaart (niet in de koelkast). Geopend kun je de compôte ongeveer2 weken bewaren in de koelkast.
Appeltaart
Stukjes kweepeer smaken ook erg lekker in een appeltaart. Kweepeer wordt snel bruin, dus leg de stukjes in water met citroen als je het geschilde, gesneden fruit even moet bewaren.
Appelmoes
Als je zelf appelmoes maakt, kun je een kweepeer toevoegen voor een nèt wat andere smaak.
Siroop
Was de kweeperen en verwijder het klokhuis. Schillen hoeft niet.
Snij de kweeperen in stukjes (elke kwart snijd je doormidden, dus acht stukjes).
Zet de stukjes op een laag vuur in laag water totdat ze zacht zijn.
Doe de stukjes in een blender en maak er een fijne moes van.
Zet een kruk op zijn kop neer en maak tussen de poten een grove doek vast. Dat wordt de zeef.
Onder de doek zet je een emaillen of stalen pan neer. Doe de moes in de doek en laat uitlekken. Wring de doek met moes aan het eind eventueel nog even uit om het laatste sap eruit te persen.
Voeg per liter sap een pond witte suiker toe.
Roer totdat de suiker is opgelost en doe de siroop in kleine, schone flessen. Die zijn om barsten te voorkomen vlak voor het vullen omgespoeld met heet water. Zet de gevulde flesjes op een doek of krant en niet op het koude aanrecht om barsten te voorkomen.
Een grote fles gaat misschien niet snel genoeg op waardoor bederf kan optreden. Bewaar een open fles daarom in de koelkast.
De siroop is lekker om aan te lengen met water of in een toetje te doen.
Kweeperenbrood
In Spanje en Portugal vind je meer kweeperen dan in Nederland. Het zogeheten carne de membrillo (kweeperenbrood) wordt in beide landen veel gebakken als er een feest is. Het heet brood, maar is eigenlijk een soort Turks fruit of fruitpasta. Membrillo is heerlijk als dessert met wat kaas. In Spanje kiezen ze dan voor manchego, een harde ietwat pittige schapenkaas. Maar je kunt de membrillo ook verwerken in koekjes, taarten of als zoet broodbeleg eten. Dat is vaak de wat dunnere versie: kweeperencrème.
Wat heb je nodig voor carne de membrillo?
- 1 kilo kweeperen
- Suiker
Hoe maak je de membrillo?
Schil de kweeperen en snij ze in vieren. Verwijder ook steel en kroontje. Zet de parten op met water zodat ze net onderstaan en kook ze in 30 minuten gaar totdat je er met een vork makkelijk in kunt prikken.
Giet af, haal de vruchten uit de pan en verwijder de klokhuizen. Van het overgebleven vocht kun je goede gelei maken
Pureer het fruit. Dat kan op twee manieren: met de keukenmachine of de groentemolen. Het mooiste resultaat krijg je met de groentemolen. Dit kost wel meer tijd.
Voeg net zoveel suiker als het gewicht van de gepureerde vruchten toe. Minder suiker kan misschien wel, maar de carne de membrillo wordt natuurlijk minder zoet zijn en waarschijnlijk ook korter houdbaar. Kook de massa in dat geval extra goed in, want vochtige carne de membrillo bederft eerder.
Een leuke variant is speculaaskruiden of ander vers fruit (banaan, ananas) toevoegen.
Giet de brij in een pan met een dikke bodem, een zware koperen jampan of een braadpan. Laat terwijl je voortdurend roert, alles nog een half uur koken.
Let daarbij op je kleren, je armen en je gezicht. De massa gaat ‘ploppen’ en de spetters vliegen je om de oren! Kook totdat het een zeer stevige massa is die gemakkelijk van de bodem van de pan loslaat. Tijdens het roeren mag de massa niet meer terugvloeien naar de bodem van de pan.
Doe de ingedikte massa in een bakvorm en laat afkoelen. Je kunt er wat fijngehakte walnoten op strooien. Na het afkoelen moet de massa stevig zijn en niet plakken. (Is de massa te dun of plakt hij nog, dan moet je hem opnieuw koken om te laten indikken. En opnieuw laten afkoelen.)
Als het goed is heb je nu een dikke compacte pasta die je in blokjes kunt snijden. Bestrooi ze met suiker en laat ze nog wat verder indrogen. Deze lekkere snoepjes kun je maanden tot een jaar op een koele en droge plaats bewaren (in Spanje doen ze dit in een houten doosje met laurierbladen). Is de membrillo nog zacht en vochtig, dan bederft hij veel eerder. Zachte membrillo bewaar je liever in de koelkast.
Hoe langer je membrillo bewaart, hoe droger en taaier hij wordt. Je kunt hem natuurlijk ook snel opeten 😀 Als snoepjes of op brood, in plakjes gesneden. Of wat dacht je van een plakje zoete membrillo met ongezoete slagroom als dessert?
Fotocredits:
Kweeperen op stoel door Susanne Jutzeler, suju-foto via Pixabay
Sap koken door Ellywa, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons